آیا افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند را میتوان با توجه به رفتارهای خاص یا نشانههای رفتاری مشخص شناسایی کرد؟ آیا افرادی که اعتماد بنفس پایین یا آسیب دیدهای دارند در سیکل رفتارهای معیوب گرفتارند؟
تقریبا رواندرمانگری نیست که با من در این مورد همسو نباشد که اگر لایه رویین اختلالات شایع روانی را کنار بزنیم به احتمال زیادی یکی از سرنخها همیشه به اعتماد به نفس آسیب دیده خواهد رسید. در زیر برخی به از نشانههای مشترک این افراد اشاره میکنم.
-زیاد معذرت خواستن شایعترین رفتار این افراد است. با وجود اینکه معذرت خواهی بجا یکی از خصوصیات افراد خودشکوفا است، افراد پیشگفته غالبا مشغول معذرتخواهیهای بی دلیل هستند.
- دوستداشتنیهای مشروط؛ این افراد از آنجا که خود رو بطور ذاتی دوست داشتنی و ارزشمند نمیدانند لذا همیشه در تلاشند این ارزشگذاری را مربوط به رفتار خاص یا تعلقات خود کنند. مثلا چون به همه کمک میکنم دوست داشتنیام، یا چون فلان ماشین را دارم ارزشمندم.
- این افراد همیشه در حال مقایسه بیرحمانه خود با دیگرانند. برای مثال در افکارشان خطاب به خود میگویند فلانی عروس (داماد) شد و تو هنوز مجردی بدبخت.
- رفتارهای اجتنابی مداومی دارند. این افراد فکر میکنند اگر در مراودات اجتماعی باشند دیگران درون بی ارزششان را خواهند دید. پس خیلی جاها نمیروند و غالبا ساکتند و اغلب اجازه پایمال شدن حقشان را میدهند.
شاید به جرات بتوان گفت که نداشتن یا آسیب اعتماد بنفس زاییده سالهای اولیه زندگی افراد میباشد و این مهم بدلیل شروع زودرس در ساختارهای روانی ریشه کرده و منجر به بسیاری از بیماریهای روانی میشود.